تاریخ ایران

ایران قبل از اسلام

تاریخ ایران

ایران قبل از اسلام

تاریخ ایران

ایران قبل از تاریخ ,آریایی ها, ماد ها, هخامنشیان, اشکانیان ,سلوکیان, ساسانیان,فهرست نام مناطق مختلف ,نمودار تاریخ زمان.

بایگانی
آخرین مطالب

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «ماد ها» ثبت شده است

۲۱
دی
مادها


تاریخچه ماد
مادها قومی ایرانی از تبار آریایی بودند که قسمت اصلی سرزمین آنها شامل جنوب آذربایجان و قسمتهای دیگری در زاگرس وپایتخت آنها هگمتانه بود.اولین اطلاعات درباره آنها به سالنامه های آشوری شلمسر سوم در سال 836 پ م باز می گردد.آنها از سده هشتم پیش از میلاد تا ظهور سلسله هخامنشی بر فلات ایران و فراسوی آن حکومت کردند.سکاها به دست کیاکسار شکست خوردند. او با آشور به جنگ پرداخت و برای مقابله با آنان با بابل هم پیمان شد. پس از اینکه آنها آشور را شکست دادند بخت النصر حاکم بابلی که با نواده کیاکسار عروسی کرده بود از ترس حملات مادها به سرزمینش در مرزهای شمالی سرزمین خود استحکامات نظامی فراوانی برپا کرد.نهایتا ماد توسط هخامنشیان از بین رفت

شش قوم تشکیل دهنده اتحاد ماد عبارتند از: بوسیان، ستروخاتیان، بودیان، آریزانتیان، مغها و پارتاکانیان.
قلمرو حکومت ماد شامل مناطق اصلی زیر بود:
آذربایجان، همدان، کردستان، فارس، خوزستان، ارمنستان که در اواخر قرن هفتم پیش از میلاد فتح شد، سرزمین دولت ایلام که بعد از فروپاشی دولت آشور میان ماد و بابل تقسیم شد،  خراسان، گرگان، سیستان، خوارزم، سغدیانا، سواحل دریای خزر، قفقاز، کرمان و بلوچستان.
البته بخش مرکزی حکومت آنها شمال غرب ایران کنونی بود و سرزمینهای دیگر به دلیل نداشتن حکومتی قدرتمند در آن زمان، ناچار به تبعیت از مادها بودند.
در سده های بعدی، منطقه آذربایجان در شمال غرب فلات ایران ماد کوچک  و مناطق کردستان، همدان، ری و شمال حوزه کویر مرکزی ایران ماد بزرگ نام گرفت.
این قوم در کوهها، مس، آهن، سرب، سیم و زر، سنگ مرمر و سنگهای گرانبها بدست آوردند و به کشاورزی بر دشتها و دامنه تپه‌های منزلگاه خود پرداختند.

از بعد سیاسی عمده ترین عامل پیدا یش اتحادیه ماد ، سپس دولت وبالاخره تشکیل پادشاهی آنها را می توان در تجاوزگریهای آشوریان به سرزمین آنها دانست. مادها برای احراز آزادی مبارزه را آغاز کردند و نه تنها خود را از زیر یوغ حملات آشور رهانیدند بلکه دولت آشور را نیز منقرض کردند
از نظر فرهنگی دوران مادی را میتوان حاصل تکامل فرهنگی دانست که از هزاره سوم پیش از میلاد در جای جای فلات ایران رشد کرده بود و سرانجام به صورت پیام مشترک در آمد .خانواده مادی بر اساس پدر سالاری و چند همسری اداره میشد و آنها با طلا مفرغ و الکترون آشنا بودند. خانه های مردم به صورت یک طبقه با زوایای قایمه بود که ایوانی در جلوی خانه ایجاد شده بود. تا زمانی که ماد به آشور خراج میداد مهمترین خراجش شامل اسبهای نژاد نسا میشد.آنها به اسب اهمیت زیادی میدادند


شاهان ماد
دیاکو
دیاکو در سال 728 پ م به شاهی رسید و شهر هگمتانه را پایتخت خویش قرار داد او 53 سال پادشاهی کرد. از 708 پ م تا 655 پ م . نام شهر امدانه=همدان پیش از این در کتیبه های تیگلات پلسر اول آمده است. دیاکو این شهر را رونق بخشید. تنها خطری که در این زمان دیاکو را تهدید میکرد حملات پراکنده آشوریها به اللیپی= کرمانشاه بود و بقیه نقاط مملکت او در آرامش بسر میبرد. او خراجش را به موقع میپرداخت و در گیری آشور و بابل و ایلام دیگر مجالی برای آشوریها برای حمله به ماد نوپا نمیگذاشت
فرورتیش
فرورتیش پسر دیاکو، در سال 675 پ م به سلطنت رسید. او قباییل زیادی را که درحدود ری ، اصفهان ، آذربایجان کرمانشاه ، کردستان و همدان بودند، به اطاعت در آورد .پس از 22 سال سلطنت ، در جنگ با آشور کشته شد.درزمان پادشاهی او مادها بر سرزمین پارس مسلط شدند. دلیل شکست فرورتیش از آشوریها این بود که سپاه ماد را روستاییان نا آزموده تشکیل میدادند ولی سپاهیان آشور در جنگ با بابلیها یه خوبی تجربه نظامی داشتند و از جنگ افزارهای بزرگ استفاده میکردند . فرورتیش از فتح موفق سرزمین پارس به نیروی نظامی خود مغرور شده بود و همین باعث حمله به آشور شد ولی آشوربانیپال با موفقیت جلوی هجوم آنان را گرفت
خشتر یته
خشتریته از سال 653 پ م رهبری ماد را در دست گرفت و با ماناییها و سکاها بر ضدآشوریها متحد شد. او در سال 625 پ م درگذشت
هووخشتره-کیاکسار
هوخشتره پسر خشتریته بود و در سال 625 پ م به حکومت رسید . او به ارتش ماد قدرت بخشید و با شاه بابل متحد شد.دخترش را به همسری پسر نبوپلسر پادشاه بابل در آورد.امتیس ،دختر هووخشتره که از پای کوه الوند به جلگه های کم ارتفاع بین النهرین رفته بود ، دچار افسردگی شد.پادشاه بابل دستور ساخت باغهای معلق بابل را داد که به صورت کوهی مصنوعی بود تا برای امتیس حکم کوهساران را داشته باشد.هووخشتره و نبوپلسر پس از دو سال جنگ در سال 612 پ م موفق به فتح شهرهای آشور و نینوا شدند ودولت آشور به نابودی کشیده شد.بر اساس لوحهای بازمانده از بنوپلسر حاکم بابل کل شهر نینوا با خاک یکسان شد و همه شهرهایی که به آشوریها کمک کرده بودند نیز به این سرنوشت دچار شدند. ساراکس حاکم آشور خود و خانواده اش را در خرمنی از آتش سوزاند تا به دست دشمنان نیافتند. البته هوخشتره پیش از این به نینوا حمله کرده بود و شهر را محاصره کرده بود ولی چون سکاها به آذربایجان و کردستان حمله کرده بودند مجبور شده بود نینوا را ترک کند. او در شمال دریاچه ارومیه از سکاها شکست خورد و آنها 28 سال بر آذربایجان مسلط شدند تا آنکه هوخشتره به نیرنگی سران سکاها را در مهمانی در حالت مستی به قتل رساند و از شر آنها راحت شد. پس از آن مادها و بابلیها با کمک هم توانستند بر نینوا پیروز شوند. هوخشتره پس از فتح آشور به کشور گشایی ادامه داد تا به مرز لیدی رسید و متوقف شد. شش ماه دو دولت ماد و لیدی جنگیدند تا آنکه در سال 585 پ م کسوفی باعث وقفه در جنگ و سرانجام عقد قرارداد صلح شد. رود هالیس مرز دو کشور قرار داده شد .یک سال بعد شاه ماد درگذشت
ایشتوویگ - آستیاگ
ایشتوویگو در سال 585 پ م به پادشاهی رسید و در سال 550 پ م از کورش بزرگ شکست خورد و دولت ماد تبدیل به دولت هخامنشی شد. وی پسر هووخشتره بود. او با آرینیس خواهر قارون، شاه لیدیه ازدواج کرد . کورش هخامنشی

دختر زاد
ایشتوویگو یعنی نوه او بود .ظاهرا شاه ماد میخواست از قدرت نا محدود اشراف بکاهد و این عمل او باعث شد تا گارپاگا فرمانده ارتشش مخفیانه با کورش دوم (همان کورش بزرگ هخامنشی) هم پیمان شود و در حمله پارسها به ماد سپاهیان ماد به سمت پارسها پیوستند و ایشتویگو شکست خورد و تسلیم کورش شد






  • علی اسماعیل زاده